Structurele groei en het innovatievermogen

Het mkb doet het fantastisch: het sentiment is goed, de financiële positie ook en Nederland heeft de meest concurrerende economie van Europa, met het mkb als groeimotor.

"Tegelijkertijd is het niet allemaal 'halleluja'", aldus hoogleraar prof. dr. Henk Volberda, bekend van de recente berichtgeving dat Nederland de meest concurrerende economie van Europa heeft (The Global Competiveness Report 2019 van het World Economic Forum). Innovatie is voor het mkb heel belangrijk, vooral voor de lange termijn.

Volberda: "Het mkb moet nieuwe businessmodellen omarmen, met meer focus op langetermijn-productinnovaties en R&D op het gebied van digitalisering en technologie. Internationaal gezien doen we het heel erg goed, maar qua innovatievermogen doen we het minder. We zijn hier gezakt naar een tiende plaats, terwijl juist innovaties van belang zijn voor groei op de lange termijn. Duitsland investeert maar liefst 3,13% van het bbp in R&D en Zweden zelfs 3,31%. Bij ons is dat 2,16%. Fundamentele innovatie betaalt zich pas na 10 jaar uit."

Personeel pijnpunt

"Daar heeft ons mkb dus moeite mee. Nederland heeft zijn sterke concurrentiepositie te danken aan het feit dat we een zeer dynamische economie hebben met veel start-ups en kleine mkb-bedrijven die in vergelijking met het buitenland minder hiërarchisch georganiseerd zijn en zich goed kunnen aanpassen aan marktontwikkelingen. In principe zouden deze mkb-bedrijven beter in staat moeten zijn om producten en diensten te innoveren dan het grootbedrijf, maar de werkelijkheid is dat het mkb weliswaar wendbaarder is, maar relatief minder resourceful. Vooral op het gebied van personeel. Hét grote pijnpunt is dat twee derde van de bedrijven zegt dat ze moeilijk aan goed personeel komt en dat bestaand personeel niet meer de goede vaardigheden heeft."

Laat personeel nou net de factor zijn om de structurele groei en het innovatievermogen van het mkb op de lange termijn te versterken.

Aan het woord is prof. dr. Lidewey van der Sluis, hoogleraar Talentmanagement aan de Nyenrode Business Universiteit. "Het innovatievermogen is er al, want dat zit in de mensen. Het is een organisatievraagstuk hoe je dat vermogen er vervolgens uitkrijgt. Investeren in mensen is een vak en vraagt om een transitie in managementdenken en -modellen. Een transitie die direct effect heeft op het rendement van je organisatie."

Personeel is en blijft de grootste kostenpost van organisaties: gemiddeld besteden mkb-ondernemers 26% van de omzet aan hun personeel. Het tekort zien mkb-ondernemers als grootste bedreiging voor de toekomst, vooral de mismatch tussen vraag en aanbod. Dus hoe zorg je dat je je medewerkers kunt binden en boeien en dat de organisatie optimaal presteert?

Optimaal renderen

Van der Sluis: "Mensen die op de payroll staan, zijn met innovatievermogen geboren. Als werkgever biedt dit een enorme kans om hen bij te laten dragen aan vernieuwing en verandering van de interne werkprocessen en de externe waardepropositie. Het optimaliseren van werkprocessen doet ertoe, evenals het verbeteren van de employee experience en de drive om het werk met elkaar morgen nog beter te doen dan vandaag. Het is met het oog op investeringen in het innovatievermogen van een organisatie van belang om te weten in welke mensen je als organisatie investeert en hoe je de vermogens van die mensen zo veel mogelijk benut en ontwikkelt. Een bedrijf doet er goed aan om daaromtrent een investeringsagenda op te stellen. In wie gaan we investeren? Welke medewerkers passen bij ons? Een organisatie kan haar geld maar één keer uitgeven."